Jeopolitik belirsizlikler ve dolardaki dalgalanmalar, birçok ülkeyi para stratejilerini yeniden gözden geçirmeye itiyor.
Temel amaç; ABD para birimine olan bağımlılığı azaltmak, yerel ekonomileri güçlendirmek ve uluslararası piyasalarda daha fazla finansal egemenlik kazanmak. Bu doğrultuda, ticari faaliyetlerde euro, Çin yuanı ve diğer yerel para birimlerinin kullanımı giderek yaygınlaşıyor.
cronista’da yer alan habere göre doların etkisini sınırlamaya yönelik politikalar, Avrupa ve Avrasya’da farklı düzeylerde uygulanıyor. Bu politikayı benimseyen ülkelerden bazıları şunlar:
Rusya: 2022’den bu yana uluslararası ticaret anlaşmalarında yerel para birimlerinin (özellikle ruble ve yuan) kullanımını aktif olarak teşvik ediyor.
Belarus: Dolara erişimi kısıtlayarak ticarette ruble ve yuana öncelik veriyor.
Macaristan ve Sırbistan: Dolara olan bağımlılıklarını azaltarak euro ve diğer para birimleriyle işlemlerini çeşitlendirme yoluna gidiyorlar.
Akım küresel bir boyut kazanıyor
Avrupa’nın ötesinde, birçok ülke ekonomilerinde doların rolünü azaltmak için daha sert adımlar atmış durumda:
Çin: Yuan ile yapılan ticaret anlaşmalarını küresel ölçekte teşvik ederek kendi para birimini güçlendiriyor.
İran ve Venezuela: ABD yaptırımlarına yanıt olarak ticari işlemlerde dolar kullanımını büyük ölçüde terk ederek alternatif para birimlerine yöneldi.
Küba ve Kuzey Kore: Siyasi ve ekonomik izolasyon politikaları çerçevesinde finansal sistemlerinde dolar kullanımına izin vermiyor.
Yeni bir ‘çok kutuplu’ ekonomik düzene doğru
Dolarsızlaşma eğiliminin küresel ekonomi üzerinde birden fazla etkisi olması bekleniyor:
Yerel para birimlerinde istikrar: Dolara olan bağımlılığın azalması, ülkelerin kendi para birimlerini güçlendirmelerine ve sert kur dalgalanmalarından korunmalarına olanak tanıyabilir.
ABD’nin finansal gücünde değişim: Dolara olan küresel talebin azalması, ABD’nin rezerv para birimi olma konumunu zamanla zayıflatabilir.
Yuan’ın yükselişi: Çin’in başını çektiği bu akım, yuanın uluslararası ticaretteki önemini ve kullanımını artırıyor.
Dünya, ekonomik gücün daha fazla merkeze dağıldığı “çok kutuplu” yeni bir düzene doğru ilerlerken, dolarsızlaşma süreci bu büyük değişimin en önemli simgelerinden birini oluşturuyor. Doların baskın rolü, önümüzdeki yıllarda küresel finans sisteminin en önemli tartışma konusu olmaya devam edecek.
